Interesse?

Voortaan zijn niet meer alleen notarissen en de ambtenaren van het Federaal Aankoopcomité van de FOD Financiën onderworpen aan de registratie- en hypothecaire openbaarmakingsplicht van het KB van 14 maart 2014, de regels gelden vanaf 1 mei 2021 ook voor alle andere ‘personen die bevoegd zijn om akten te authenticeren en die zijn aangeduid op basis van artikel 6quinquies van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen’. Dat artikel bepaalt dat de gemeenschappen en gewesten sinds 1 juli 2014 bevoegd zijn om te bepalen wie handelingen met een onroerend karakter kan authenticeren.

Als gevolg van de hervorming van het pand op het handelsfonds moeten overeenkomsten die een inpandgeving van een handelsfonds vaststellen niet meer aan de hypothecaire openbaarmaking worden onderworpen.

De akten (en bijlagen ervan) die aan de registratie- en hypothecaire openbaarmakingsplicht onderworpen zijn, moeten worden voorgelegd aan de Administratie Rechtszekerheid van de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie van de FOD Financiën.

Dat is in de praktijk al langer zo, maar wordt nu geduid in het KB van 2014. De vroegere hypotheek- en registratiekantoren zijn sinds 1 mei 2018 geïntegreerd in de Administratie Rechtszekerheid. Een wijziging die ook al werd aangehaald in het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen, in het nieuwe Boek 3 ‘Goederen’ van het Burgerlijk Wetboek en bij de invoering van de Notariële Aktebank (NABAN).

De federale regering schrapt de uitdrukkelijke vereiste van overleg tussen de minister van Financiën en de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat bij de vaststelling van de technische voorschriften voor de elektronische verzending van de akten waarvoor registratie- en openbaarmakingsplicht geldt.

De bepaling is overbodig omdat het in de praktijk niet denkbaar is om technische voorschriften op te leggen zonder overleg. Mocht de vereiste uitdrukkelijk in de wetgeving blijven staan, dan zou ze ook van toepassing moeten worden gemaakt voor de professionelen die in de toekomst gehouden zullen zijn om hun akten via het elektronisch systeem te verzenden zoals de gerechtsdeurwaarders (over te schrijven beslagexploten) en advocaten (eisen tot vernietiging aan te bieden voor kantmelding of overschrijving geldend als kantmelding).

Het KB van 14 maart 2014 verduidelijkt dat de mededelingen door de fiscale administratie van vermeldingen van registratie en hypothecaire openbaarmaking aan de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat moet plaatsvinden "met het oog op de bewaring bedoeld in artikel 18 ter, eerste lid, 2° en 3°, van de wet van 25 ventôse jaar XI op het notarisambt” of meer concreet de bewaring in de Notariële Aktebank (NABAN) onder het beheer van de KFBN. De wet van 25 ventôse jaar XI voorziet in de vermelding van die informatie in die gegevensbank, maar de notie dat het meedelen van die vermeldingen bedoeld is om het bewijs te leveren van de uitvoering van de hypothecaire en registratieformaliteiten ontbrak in het KB van 2014.

De minister van Financiën is verantwoordelijk voor het bepalen van de technische voorschriften voor de geautomatiseerde mededelingen door de fiscale administratie. Het vormt dus geen taak meer van de FOD Financiën.

Akten kunnen ‘in geval van overmacht of technische storing’ nog steeds op papier worden voorgelegd aan de administratie, en ook de administratie zelf kan dan nog op papier communiceren met de instrumenterende ambtenaren. Maar de regelgeving laat de fiscale administratie nu ook toe om registratiemeldingen en vermeldingen van de hypothecaire openbaarmaking door te geven via ‘beveiligde elektronische brievenbus’. Al staat die optie technisch nog niet op punt.

Het type van beveiligde elektronische brievenbus voor de mededeling van de vermeldingen van de registratieformaliteit en de hypothecaire formaliteiten op papier is nog niet gekend en kan nog niet gedefinieerd worden. Hiervoor zijn nog verschillende vergaderingen nodig met de externe partners. De regering laat wel al weten dat de binnen de federale overheid aanwezige IT-bouwstenen zoals de ‘virtual printer’ en ‘eBox’ zullen worden voorgesteld en er ook naar andere business-to-business-oplossingen wordt gekeken via met de instrumenterende ambtenaren openzette beveiligde webservices die ook worden gebruikt bij de elektronische flow.

De federale regering vernieuwt tot slot de lijst met metagegevens die samen met de akten moeten worden ingediend in het kader van de registratie- en openbaarmakingsplicht. In de eerste plaats om de bepalingen in overeenstemming te brengen met het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen. Maar de regering voert ook nieuwe metagegevens toe in geval van een akte tot overdracht, aanwijzing of vaststelling van onroerende zakelijke rechten.

In werking: 1 mei 2021 (mits enkele uitzonderingen: de nieuwigheden die voortkomen uit de wet van 4 februari 2020 houdende Boek 3 ‘Goederen’ van het Burgerlijk Wetboek treden in werking volgens artikel 39 en 40 van die wet)