Vlaams decretaal kader verfijnde watertoets en informatieplicht overstromingsgevoelige gebieden
Nieuws - 20/09/2022
-
Auteur(s): Droits Quotidiens Legal Design
Het Vlaamse parlement legt de decretale basis voor verfijningen in de watertoets en de informatieplicht in het kader van het integraal waterbeleid.
Al jaren wordt gebruikgemaakt van één kaart van ‘mogelijk’ en ‘effectief’ overstromingsgevoelige gebieden, zowel voor de watertoets als voor de informatieplicht. Die kaart werd laatst geactualiseerd in 2017. De termen ‘mogelijk’ en ‘effectief’ zorgen voor verwarring. Het is immers niet zo dat er voor de watertoets enkel advies aan de waterloopbeheerder moet worden gevraagd als het perceel effectief overstromingsgevoelig is. Het is evenmin zo dat elk perceel waarover advies verplicht is, overstromingsgevoelig is en dus niet bebouwd mag worden.
Om meer duidelijkheid te scheppen, komen er nu een advieskaart en een set van kaarten die de overstromingsgevoeligheid weergeven.
De advieskaart zal eenduidig en op perceelsniveau aangeven of en aan welke instanties advies moet worden gevraagd bij een plan, een ruimtelijk uitvoeringsplan of een vergunning.
De kaart zal worden vastgelegd in een besluit van de Vlaamse Regering en raadpleegbaar zijn via www.watertoets.be. Ze geeft louteradviesinstanties aan, maar zegt niets over de overstromingskans.
Daarnaast komen er kaarten die overstromingsgevoeligheid van een onroerend goed weergeven. Notarissen en immobiliënkantoren kunnen die kaarten dan, in het kader van hun informatieplicht, raadplegen bij een verkoop.
Score overstromingskans van A tot D
Voor de set van kaarten die de overstromingsgevoeligheid weergeven, wordt er conform de Europese Overstromingsrichtlijn een onderscheid gemaakt tussen drie types overstromingen:
- ■
vanuit zee;
- ■
vanuit waterlopen;
- ■
en als gevolg van intense neerslag.
De overstromingsgevoeligheid wordt vermeld in de verkoopakten en de publiciteit voor verkoop. Notarissen zullen duidelijke en actuele informatie krijgen via een automatisch gegenereerd overstromingsrapport. Het gebied wordt dus niet langer betiteld als ‘mogelijk’ of ‘effectief’ overstromingsgevoelig, maar krijgt een score van A tot en met D naargelang de overstromingskans bij het huidige klimaat.
De Vlaamse regering zal nadere regels bepalen over deze informatieplicht, waarbij het de bedoeling is om een onderscheid te maken tussen de overstromingskans van een perceel en van een gebouw. Voor eigenaars en kopers is het immers van belang om te weten welk deel van hun aankoop onder water kan komen te staan: een deel van de tuin is iets heel anders dan de volledige woning.
De overstromingsgevoeligheid van beide zal dus via een score worden aangegeven in een rapport dat via de website wordt gegenereerd op basis van de set van kaarten. Die kaarten kunnen geactualiseerd worden, bijvoorbeeld omdat de overheid maatregelen genomen heeft, zoals de aanleg van wachtbekkens of aanpassingen aan de waterlopen.
Omdat een actualisatie tijd vergt, komt er een systeem waarbij een erkend deskundige, aanvullend op het overstromingsrapport, een attest kan opmaken om de scores te actualiseren, bijvoorbeeld als er aanpassingen worden gedaan aan de woning waardoor de overstromingsrisico’s lager zijn. Een dergelijk attest is geen verplichting maar kan toch nuttig zijn. Het attest kan aangevraagd worden door de verkoper. De details hiervan zullen verder uitgewerkt worden in uitvoeringsbesluiten.
Andere wijzigingen
Het decreet wijzigt ook het kader voor ‘water bestemd voor menselijke aanwending’. Het doel is het sluiten van de waterkringlopen en de uitvoering van de Europese regelgeving.
Nu is er zowel in het
milieubeleidsdecreet als het
decreet integraal waterbeleid enkel sprake van ‘consumptie’. Door de term te veranderen in ‘aanwending’ worden de bepalingen uitgebreid tot tweedecircuitwater. Omdat het hergebruik van tweedecircuitwater zal toenemen, is kwaliteitsbewaking noodzakelijk, voor de volksgezondheid en het milieu.
Het decreet verbetert ook het verbod op handelingen in de oeverzones. De 5 meterzone naast oppervlaktewaterlichamen is cruciaal voor het waterbeheer. Nieuwe constructies in die zone zijn nu al niet toegelaten. Ook reliëfwijzigingen zijn, gezien de impact op de waterhuishouding, de structuurkwaliteit van de waterloop en de verhoogde druk op de oever, niet wenselijk. Door reliëfwijzigingen te verbieden, wordt de ruimte voor water gevrijwaard en kan onderhoud vlotter worden uitgevoerd.
In werking: 29 september 2022, 10 dagen na publicatie in het Belgisch Staatsblad.
De wijzigingen aan de watertoets, de advieskaart en de kaarten van overstromingsgevoeligheid vereisen nog aanpassingen aan tal van uitvoeringsbesluiten en aan het loket watertoets.be. Daarom treden ze pas in werking op een datum die de Vlaamse Regering vaststelt en uiterlijk op 1 januari 2023.
Zie ook:
