Interesse?

Het Brussels gewest heeft zich immers geëngageerd om tegen 2050 volledig koolstofneutraal te zijn. Inzetten op thermische energienetten is volgens de Brusselse wetgever essentieel om die doelstelling te bereiken. Maar omdat het aantal thermische energienetten in het gewest momenteel nog beperkt is (onder meer door de aanwezigheid van een aardgasdistributienetwerk dat het hele gewestelijke grondgebied dekt) was er tot op vandaag nog geen werk gemaakt van een afdoend wettelijk kader. Met de Basisordonnantie van 6 mei 2021 wil de wetgever burgers, investeerders, producenten en leveranciers dan ook aanzetten om meer dan ooit in te zetten op thermische energie.

Bovendien wordt met de ordonnantie voor een stuk gevolg gegeven aan de vereisten uit de Europese Energierichtlijnen 2018/2001 (bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen) en 2018/2002 (energie-efficiëntie).

Maar let wel: de ordonnantie bevat alleen basisprincipes voor het opzetten van thermische energienetten in het gewest met duidelijke rechten en plichten voor de belangrijke spelers. De Brusselse regering moet heel wat zaken nog verder uitwerking in een uitvoeringbesluit.

De ordonnantie geeft duidelijk aan wat ‘thermische energie’ precies is en wat moet worden begrepen onder ‘thermisch energienet’.

Thermische energie is energie in de vorm van water, waterdamp of gekoelde vloeistoffen dat meestal wordt verdeeld via een thermisch energienet. Dit distributiesysteem vertrekt vanuit centrale of decentrale productiebronnen via een net van leidingen dat verbonden is met meerdere gebouwen of locaties, bedoeld voor de verwarming of koeling van ruimten of voor industriële verwarming of koeling.

De ordonnantie bepaalt de taken en verplichtingen van de verschillende spelers om de bescherming van de verbruikers en de toegang tot energie te garanderen. Zo is het bijvoorbeeld verboden om een huishouden af te sluiten tussen 1 oktober en 31 maart.

Aan het roer van zo’n thermisch energienet staat een beheerder: ‘een natuurlijke of rechtspersoon die onder meer instaat voor het beheer en onderhoud van het net zodat steeds de geschikte capaciteit beschikbaar is om aan de thermische energiebehoefte van de afnemers die zijn aangesloten op het net te voorzien’. Iedere beheerder moet aan een reeks professionele voorwaarden en openbare dienstverplichtingen voldoen. Zo moet hij iedere nieuwe aanvraag tot aansluiting binnen een redelijke termijn afhandelen en is hij verplicht om de leveranciers, producenten en eindafnemers van de thermische energie op zijn net in te lichten bij leveringsproblemen of onderbrekingen. Maar ook bij de uitoefening van zijn taken gelden regels. Onder meer met betrekking tot het gebruik van het openbaar domein.

Dat geldt trouwens ook voor de leveranciers van thermische energie: de ‘natuurlijke of rechtspersoon die thermische energie verkoopt via een thermisch energienet’. De ordonnantie omschrijft het takenpakket en de bekwaamheidscriteria. Leveranciers zorgen voor de levering van thermische energie en de facturatie van de kosten die verbonden zijn aan het verbruik van de thermische energie. Daarnaast hebben ze een informatieplicht en moeten ze voldoen aan een aantal openbare dienstverplichtingen zoals het toesturen van leveringscontracten aan afnemers die daarom vragen en voorzien in een klachtenbehandeling. Elke producent moet bijvoorbeeld over de nodige professionaliteit en ervaring beschikken.

Zowel de beheerders als de leveranciers hebben een jaarlijkse rapportageplicht ten aanzien van Leefmilieu Brussel. De ordonnantie bevat al een reeks basisgegevens die moeten worden doorgegeven om het potentieel van het gewest op het gebied van hernieuwbare thermische energie periodiek te evalueren. Denk bijvoorbeeld aan het energierapport. Maar de Brusselse regering kan die lijst verder aanvullen.

Tot slot zijn er de producenten van thermische energie (de ‘natuurlijke of rechtspersonen die thermische energie produceren op basis van een productie-installatie of die afvalwarmte of -koude produceren) en de eindafnemers (de ‘natuurlijke of rechtspersonen die thermische energie aankopen op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk gewest, op basis van een contract met een leverancier’).

De Brusselse regering is bevoegd om een mechanisme in te voeren om de hernieuwbare oorsprong van thermische energie te garanderen. Ze bepaalt daarbij de criteria, de procedure voor de toekenning, erkenning, herziening en intrekking van garanties van oorsprong.

De Brusselse wetgever voorziet in een sanctiesysteem Beheerders en leveranciers die hun verplichtingen niet naleven kunnen gestraft worden met een gevangenisstraf van een maand en een boete van 1,20 tot 495 euro (of één van deze straffen). De Brusselse regering kan ook nog straffen voorzien voor andere inbreuken.