Interesse?

Het wijzigingsdecreet van 26 april 2024

- zorgt ervoor dat het statuut van het voorkeursbesluit als ‘point of no return’ sterker wordt benadrukt en brengt verduidelijkingen aan m.b.t. het onderzoek van de milieueffecten

Het ‘Decreet Complexe Projecten’ gaat voor projecten van groot maatschappelijk en ruimtelijk-strategisch belang uit van 3 beslissingsmomenten: de startbeslissing, het voorkeursbesluit en het projectbesluit. De samenhang wordt bewaakt d.m.v. een procesnota. De startbeslissing kadert in een verkenningsfase die leidt tot het opstarten van een projectgedreven plannings- en vergunningsproces. Het voorkeursbesluit (dat tot stand komt op basis van een alternatieven-onderzoeksnota en een ruimtelijk en milieugerelateerd effectenonderzoek op strategisch (plan)niveau) rond de onderzoeksfase af. Het besluit is een ‘point of no return’ gezien er voor één alternatief wordt gekozen dat in de uitwerkingsfase verder wordt uitgewerkt. Het besluit heeft (mogelijke) specifieke rechtsgevolgen (bv. een bouwverbod of een onteigeningsmogelijkheid).

Al bij de opmaak van het decreet is ervoor geopteerd om het voorkeursbesluit als point of no return te beschouwen waarop een rechterlijke toetsing mogelijk is. Dat is en blijft zo én wordt benadrukt. Na het tot stand komen van het besluit, moet het gekozen strategische alternatief als vaststaande leidraad voor de overheid gelden. Het beroep tegen een definitief vastgesteld projectbesluit kan geen betrekking meer hebben op de inhoud en de rechtsgevolgen van het voorkeursbesluit. Het voorkeursbesluit wordt definitief eens de beroepstermijnen tegen dit besluit verlopen zijn. Het besluit wordt dus immuun voor wettigheidstoetsing van zodra de beroepstermijn om het besluit aan te vechten bij de Raad van State (of uiterlijk vanaf 31 december 2024 bij de Raad voor Vergunningenbetwistingen) verstreken is zonder dat er tijdig beroep werd ingesteld.

- voert bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen een voorrangsprocedure in voor beroepen tegen een voorkeursbesluit

Om de uitwerkingsfase richting definitief projectbesluit niet nodeloos te vertragen, is het immers van fundamenteel belang dat de raad snel tot een uitspraak komt als het voorkeursbesluit wordt aangevochten middels een annulatieberoep;

- verduidelijkt de detailleringsgraad van de MER en de passende beoordeling op strategisch niveau en stemt ze af op de inhoud en het detailleringsniveau van het voorkeursbesluit

Zo is uitdrukkelijk opgenomen dat er in de alternatieve onderzoeksnota rekening mee wordt gehouden dat het te nemen voorkeursbesluit zich bevindt in de onderzoeksfase op strategisch niveau en dat aspecten die qua detailleringsniveau niet relevant zijn voor het te nemen voorkeursbesluit beter in de uitwerkingsfase kunnen worden onderzocht en beoordeeld. In de alternatieveonderzoeknota wordt de reikwijdte en het detailleringsniveau van het MER dan ook afgestemd op de inhoud en het detailleringsniveau van het te nemen voorkeursbesluit.

- zorgt voor een afstemming met het Gemeentewegendecreet

In dit decreet is verankerd dat de beslissing tot aanleg, wijziging of opheffing van een gemeenteweg louter door de gemeenteraad kan worden goedgekeurd. Het Decreet Complexe Projecten stelt echter dat deze beslissingen deel uitmaken van het projectbesluit waarbij ook de Vlaamse regering of de provincieraad die beslissing kunnen nemen. Afstemming is dus nodig om mogelijk te maken dat ‘de zaak der wegen’ ook in een projectbesluit kan worden beslist, zodat de besluitvorming uniform bij één bevoegdheidsniveau wordt gehouden.

In werking: 7 juli 2024 (mits één uitzondering gerelateerd aan de uitbreiding van de rechtsmacht van de Raad voor Vergunningenbetwistingen).